Quảng Ngãi – Công viên Di sản Làng Gò Cỏ

Hiện tại, các homestay và nhà hàng cộng đồng đều cung cấp dịch vụ ăn uống. Các nguyên liệu phần lớn lấy từ các sản vật địa phương như các loại củ: khoai lang, bình tinh, nghệ, củ mì… hay từ thiên nhiên của biển và rừng Gò Cỏ. Có thể chia ẩm thực của làng thành 4 nhóm chính: Lưỡi long, hải sản, các loại củ, rau rừng.

Lưỡi long là loài cây phát triển tự nhiên ở Gò Cỏ nói riêng cũng như khu vực tỉnh Quảng Ngãi hay Quảng Nam, Bình Định nói chung, đây có thể được xem là thực vật bản địa của Gò Cỏ. Ngoài việc trồng lưỡi long làm hàng rào xung quanh nhà, người dân còn dùng lưỡi long như một thực phẩm để chế biến những món ăn dân dã như: canh lưỡi long cá thửng, canh lưỡi long nấu tôm, ngoài ra còn có mứt lưỡi long và gỏi lưỡi long, món ăn mới được người dân chế biến gần đây.

Hải sản ở biển Gò Cỏ phong phú và đa dang bốn mùa. Người dân Gò Cỏ cũng khéo tạo ra những món ăn thơm ngon, vừa bổ dưỡng lại vừa giữ được hương  vị tươi ngon của hải sản. Một số món nhất định bạn phải thử như: chả nhum, chả trứng hàu sữa, cá cơm muồm, mực lá, canh lưỡi long, canh hàu lá giang, canh rong mứt, gỏi da cá, hến đầm An Khê xào,…

Thời tiết Gò Cỏ khắc nghiệt tưởng chừng như khó trồng trọt bất kì loại cây gì, nhưng kiểu đất pha cát đặc trưng ở đây lại rất thích hợp để trồng các loại củ. Khi ghé Gò Cỏ, nhất định, bạn phải thử một số món làm từ củ như: cơm ghé củ lang khô, bánh ít củ mì, củ lang trộn dừa khô,… hoặc mua về làm quà những sản phẩm địa phương như bột nghệ, bột mình tinh, rong biển, mứt lưỡi long.

Thảm thực vật tại các đồi núi xung quanh Gò Cỏ là nơi cung cấp một số loại rau là nguyên liệu để chế biến một số món ăn đặc trưng của Gò Cỏ như rau lủi luộc, rau sâm luộc, rau nghệ luộc, gà kho lá sống nhông, canh chua lá giang, rau chua lẻ trộn da cá….

Ngoài ra, bạn cũng nên thử một số món tráng miệng như: chè sương sâm, chè nha đam, chè trôi nước, bánh ít mì, nước dứa rừng, nước rong biển,….

Tham khảo chi tiết về giá cả thực đơn tại đây.

Trong hành trình khám phá Công viên di sản làng Gò Cỏ, nếu có thời gian, bạn có thể tham quan thêm một số điểm xung quanh như:

• Nhà trưng bày văn hóa Sa Huỳnh, đầm An Khê thuộc xóm Cát, cách Công viên di sản làng Gò Cỏ khoảng 5 phút đi xe máy hoặc 15 phút đi bộ. Các di chỉ khảo cổ học về người Sa Huỳnh cổ cách đây 3000 năm được phát hiện bên đầm An Khê đã được trưng bày một phần tại nhà trưng bày văn hóa Sa Huỳnh.
• Chợ Long Thạnh I-Chợ Nại (họp buổi sáng từ khoảng 4h) cách Gò Cỏ khoảng 10 phút đi bộ
• Chợ Sa Huỳnh, chợ lớn của khu vực Sa Huỳnh nằm trên quốc lộ, cách Gò Cỏ 15 phút bằng xe máy
• Bãi biển Vũng Bàng (thuộc tổ dân phố Thạnh Đức I, phường Phổ Thạnh), nơi có bia kí Chăm Pa với 10 dòng chữ Phạn chưa được giải mã. Bạn có thể men theo con đường đá cổ Chăm Pa đi từ làng Gò Cỏ cách khoảng 25 phút đi bộ hoặc 15 phút đi xe máy
• Bãi biển Hóc Mó cách Gò Cỏ khoảng 3 km
• Bãi biển Châu Me cách Gò Cỏ khoảng 16 km. Đặc biệt, nếu bạn có nhu cầu ăn hải sản ngon và rẻ, có thể ghé các hàng quán hải sản tại đây
• Hang Yến cách Gò Cỏ khoảng 16 km
• Thôn Đồng Vân, thôn miền núi duy nhất của phường Phổ Thạnh, còn giữ nguyên những nét hoang sơ như ruộng bậc thang, suối, đồng ruộng, núi rừng,….
• Làng Gốm Phổ Khánh, nơi có các làng nghề làm gốm Sa Huỳnh thủ công

Người dân đang làm gốm bằng bàn xoay

 Bạn có thể tham khảo một số gợi ý lịch trình tour tham quan tại đây.

Lưu ý: Trong khu vực Công viên di sản làng Gò Cỏ, chỉ có hình thức lưu trú tại homestay là nhà dân. Ngoài ra, bạn có thể chọn lưu trú tại các khách sạn, nhà nghỉ tại Sa Huỳnh, cách Gò Cỏ khoảng từ 15-20 phút đi xe máy dọc theo quốc lộ về phía Nam. 

Công viên di sản làng Gò Cỏ nằm trong cái nôi của không gian văn hóa Sa Huỳnh cách đây 3000 năm. Bên cạnh các di tích được tìm thấy tại làng như giếng cổ đá, bờ đá, đường đá cổ có liên quan đến sự tồn tại của người Chăm Pa, các chuyên gia còn phát hiện thêm các dấu tích ngoài làng như cầu đá Chăm, tháp Chăm, bia ký Chăm. Ngoài ra cách làng Gò Cỏ khoảng 1 km, tại khu vực đầm An Khê kéo dài từ xã Phổ Khánh và phường Phổ Thạnh, năm 1909, khoảng 200 mộ chum được khai quật minh chứng cho sự tồn tại của nền văn hóa Sa Huỳnh cổ 3000 năm trước. Bên cạnh các giá trị về di sản, địa chất, văn hóa, cảnh quan, con người là một yếu tố tạo nên giá trị cốt lõi của Công viê di sản làng Gò Cỏ. Mối liên kết cộng đồng bền chặt, cách ứng xử văn minh với thiên nhiên, tính kiên cường, bền bỉ trước những thách thức của chiến tranh, thời tiết khắc nghiệt cùng tinh thần lạc quan, thể hiện trong cuộc sống bình dị là lý giải vì sao qua bao biến đổi của thời đại, làng Gò Cỏ vẫn tồn tại sự hoang sơ và bình yên hiếm có. Những dịch vụ/sản phẩm du lịch cộng đồng tại Công viên làng Gò Cỏ vừa kết hợp những trải nghiệm khám phá các thắng cảnh, thiên nhiên tại Gò Cỏ, vừa giúp du khách có những trải nghiệm thực tế mang màu sắc văn hóa của người dân bản địa thông qua việc chính người dân là người thực hiện, xây dựng và phát triển những dịch vụ/sản phẩm này. Đây chính là điều tạo nên sự khác biệt cho du lịch cộng đồng làng Gò Cỏ.